Gıyapta Hakaret Nedir?
Gıyapta hakaret, bir kişinin, başkasının yokluğunda (gıyabında), onun onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek nitelikte sözler söylemesi veya davranışlarda bulunmasıdır. Bu suç, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 125. maddesinde düzenlenmiştir.
Gıyapta Hakaret Suçunun Unsurları:
Gıyapta hakaret suçunun oluşması için şu unsurların bir arada bulunması gerekir:
-
Mağdurun Yokluğu (Gıyap):
- Hakaret eylemi, mağdurun fiziksel olarak bulunmadığı bir ortamda gerçekleşmelidir.
- Mağdurun, hakaretin yapıldığı anda olay yerinde olmaması veya hakaretten haberdar olmaması gerekir.
-
Onur, Şeref ve Saygınlığın Zedelenmesi:
- Söylenen sözler veya yapılan davranışlar, mağdurun toplum içindeki itibarını, saygınlığını ve kişisel değerini düşürmeye yönelik olmalıdır.
- Hakaretin, mağdurun manevi kişiliğine saldırı niteliği taşıması gerekir.
-
En Az Üç Kişiyle İhtilat (Yayılma):
- Gıyapta hakaretin cezalandırılabilmesi için, hakaretin en az üç kişi tarafından duyulmuş veya öğrenilmiş olması gerekir.
- "İhtilat" terimi, hakaretin başkalarıyla paylaşılmasını, yayılmasını ifade eder.
- Hakaretin, mağdur dışında en az üç kişinin bilgisine ulaşması şarttır. Bu kişiler, aynı anda veya farklı zamanlarda hakareti öğrenmiş olabilirler.
- İhtilatın sözle gerçekleşmesi zorunlu değildir. Başka bir iletişim yolu ile de en az üç kişiye iletilebilir.
-
Kasıt:
- Fail, hakaret ettiğini bilmeli ve bunu isteyerek yapmalıdır.
- Hakaretin, mağdurun onur, şeref ve saygınlığını zedeleyeceğini bilerek ve isteyerek yapılması gerekir.
Gıyapta Hakaret Suçunun Oluşma Şartları:
- Hakaretin, sözlü, yazılı veya davranışlarla yapılması mümkündür.
- Hakaretin, somut bir olgu isnat etmek veya sövmek suretiyle yapılması mümkündür.
- Hakaretin, alenen veya gizli bir ortamda yapılması mümkündür. Ancak, gıyapta hakaretin cezalandırılabilmesi için, hakaretin en az üç kişi tarafından duyulmuş veya öğrenilmiş olması şarttır.
Önemli Not:
- Hakaret suçunun cezası, hakaretin şekline, içeriğine ve yapıldığı ortama göre değişebilir.
- Hakaret suçunun mağduru, fail hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunabilir veya mahkemede tazminat davası açabilir.
- Beddua niteliğindeki kelimeler Yargıtay tarafından hakaret suçu olarak kabul edilmemektedir. Beddua etmenin suç sayılabilmesi için; muhatabın onur ve haysiyetini zedeleyecek şekilde aşağılayıcı nitelik taşımalıdır. Örneğin; “Allah belanı versin” cümlesinin bir kimseye karşı söylenmesi hakaret suçunu oluşturmaz.
